تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی باورهای بهداشتی بر میزان آگاهی و مشارکت افراد در معرض خطر متوسط ابتلاء به سرطان کولورکتال

چکیده سابقه و هدف: ارائه کنندگان مراقبت می توانند نقش مهمی در آموزش و ایجاد رفتارهای بهداشتی در مورد عوامل خطر، غربالگری و کشف زودرس سرطان دارند. در این مطالعه تاثیر آموزش کارمندان در معرض خطر متوسط ابتلاء به سرطان کولورکتال رسته اداری مراکز وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز بر میزان آگاهی و مشارکت آنان در برنامه های غربالگری بررسی شد. روش بررسی: در این تحقیق تجربی، در مرحله اول، ابتدا افراد واجد شرایط انتخاب و سپس به طور تصادفی به دوگروه آزمایش و شاهد (هر گروه 78 نفر) تقسیم شدند. اطلاعات جمعیت شناختی، میزان آگاهی، وضعیت تمایل و موانع موجود برای شرکت در برنامه غربالگری سرطان کولورکتال با دو پرسش نامه مجزا بررسی شد. هم چنین از آنها دعوت شد تا جهت انجام آزمایش خون مخفی در مدفوع به محل تعیین شده مراجعه کنند. در مرحله دوم، برنامه مداخله برای گروه آزمایش به اجرا درآمد و ضمن ارائه یک دفترچه آموزشی، طی 2 تا 3 جلسه حضوری آموزش های لازم در مورد سرطان کولورکتال و برنامه های غربالگری آن داده شد. در مرحله سوم، میزان آگاهی افراد مورد پژوهش در مورد سرطان با پرسش نامه و میزان مشارکت آنان برای آزمایش خون مخفی در مدفوع مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: اکثر افراد شرکت کننده نسبت به انجام آزمایش های غربالگری سرطان کولورکتال علاقمند نبودند. بیشترین مانع ذکر شده برای آزمایش خون مخفی و کولونوسکپی به ترتیب کمبود وقت و احساس سالم بودن (فقدان علائم بیماری) بود. میزان آگاهی گروه آزمایش از 7/4±2/1 در قبل از مداخله به 9/1±2/11 در بعد از مداخله رسید (001/0>p). این میزان در گروه شاهد در قبل و بعد مداخله به ترتیب 9/3±7/1 و 8/3±6/2 بود (001/0>p). میزان مشارکت افراد گروه تجربی چند برابر گروه شاهد بود (001/0>p). نتیجه گیری: آموزش و تشویق کارکنان به مشارکت در برنامه های غربالگری همراه با تمهیداتی جهت رفع موانع درک شده توسط آنان موجب افزایش سطح دانش و مشارکت کارکنان شد. واژگان کلیدی: سرطان کولورکتال، برنامه های غربالگری، میزان آگاهی، میزان مشارکت.